یکی از گیاهان دارویی نیروزا و مقوی که شهرت جهانی زیادی پیدا کرده، ریشه جینسینگ است که آن را گیاه جوانی، نوش دارو و راز جوانی هم مینامند. در کتابهای قدیمی سنتی گیاهان دارویی و یا کتب گیاهی که به زبان عربی نوشته شده اند، از این گیاه به نامهای جنسه و جنسا ذکر کرده اند، اما نام علمی آن Pinex ginseng میباشد که گیاهی است از خانواده عشقه ها. در اینجا از خواص جینسینگ برای سلامتی آورده شده است.
جینسینگ قرن هاست که در طب سنتی چینی استفاده میشود. این گیاه رشد کندی دارد و ریشههای گوشتی دارد و میتوان بسته به مدت رشد آن به سه روش طبقهبندی کرد: تازه، سفید یا قرمز.
جینسنگ تازه قبل از ۴ سال برداشت میشود، در حالی که جینسنگ سفید بین ۴ تا ۶ سال و جینسنگ قرمز بعد از ۶ سال یا بیشتر برداشت میشود. انواع مختلفی از این گیاه وجود دارد، اما محبوبترین آنها جینسنگ آمریکایی (Panax quinquefolius) و جینسنگ آسیایی (Panax ginseng) است. جینسینگ آمریکایی و آسیایی از نظر غلظت ترکیبات فعال و اثرات آنها بر بدن متفاوت است. اعتقاد بر این است که جینسینگ آمریکایی به عنوان یک عامل آرامش بخش عمل میکند، در حالی که انواع آسیایی اثر نیروبخش دارد.
جینسینگ حاوی دو ترکیب مهم است: جین سنوزیدها و جینتونین. این ترکیبات مکمل یکدیگر برای ارائه مزایای سلامتی است.
در حال حاضر ریشه جینسینگ فقط از طریق کشورهای چین و کره به دو شکل سفید (چینی) و قرمز مایل به زرشکی (کرهای وارد کشور ایران میشود.
نگاه کلی به خواص جینسینگ
خواص جینسینگ بسار است این گیاه دارای گلوکوزیدهای استروئیدی و یک نوع ساپونین و مقداری مواد صابونی به علاوه یک ماده روغنی فرار و مقدار هورمون استروئیدی به همراه ویتامینهای گروهA، Bو Eو در آخر هم یک گلوکوزید به نام جینسینگ میباشد. جینسینگ گیاهی است نیروبخش که در جهت سلامتی و هماهنگ کننده فعالیتهای حیاتی هومورهای بدن انسان مفید میباشد.
سایر خواص جینسینگ عبارتاند از: بهبود فعالیت حافظه، افزایش شادابی و نشاط، افزایش قدرت تحمل و پایداری انسان، از بین برنده استرس و هیجانات روحی، بالا برنده سیستم ایمنی بدن (مقاومسازی گلبولهای سفید)، | تنظیم سوخت و ساز بدن و مغز، جلوگیری از سردردهای عصبی و میگرنی، بهبود بیخوابی و رفع آن به مرور زمان، | کاهش عوارض یائسگی، برطرف کردن یا بهبود ناتوانیهای جنسی، رفع خستگی و ضعف و بیحالی، افزایش قدرت سیستم قلبی – عروقی، تنظیم فشار خون، افزایش قدرت بدنی، تنظیم قند خون و مقابله با بیماری افسردگی که البته به نظر نویسنده در مورد این مورد اخیر، تا خود فرد نخواهد، مثل بیماری اعتیاد، هیچ چیز نمیتواند افسردگی را درمان نماید.
خواص جینسینگ که از زبان دکتر علیرضا قیومی متخصص طب سنتی ایرانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران که در صدا و سیما بیان گردیده است
لازم به ذکر است که خواص فوق به دلیل وجود ترکیباتی به نام جینسینوساید در این گیاه است. هرچه گیاه جینسینگ پیرتر باشد، میزان جینسنوساید در آن بیشتر است. و در نتیجه کارایی درمانی آن بالاتر میباشد. تحقیقات بسیاری از دانشمندان نشان میدهد که ریشه جینسینگ برای افرادی که از بیماریهای دستگاه تنفسی رنج میبرند نیز مفید بوده، همچنین این گیاه میتواند رشد تومورهای سرطانی را متوقف کرده و باعث افزایش عمر بیماران سرطانی گردد.
ریشه جین سینگ عمدتا کارآیی حفاظتی از ساختار سلولی بدن و نقش پیشگیری از بیماریها را دارد و کمتر دیده شده که جینسینگ به تنهایی بتواند یک بیماری خیلی مهلک را به طور کامل درمان کرده باشد. اما توجه به این مطلب بسیار مهم است که این گیاه دارویی همان طور که فواید زیادی برای بدن انسان دارد و در تمام موارد خاصیتهای این گیاه دارویی عموما مصرف آن بدون عارضه بوده، ولی بهتر است افرادی که مبتلا به بیماریای که در سطرهای بعدی ذکر میشود هستند و یا از داروهای مذکور استفاده میکنند، از ریشه جینسینگ استفاده نکنند و یا به میزان کمتری از آن مصرف نمایند.
آنتی اکسیدان قوی
به نقل از healthline.com ، از مهم ترین خواص جینسینگ، خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. برخی از مطالعات نشان دادهاند که عصاره جینسینگ و ترکیبات جین سنوزید میتواند التهاب را مهار کرده و ظرفیت آنتی اکسیدانی را در سلولها افزایش دهد. به عنوان مثال، یک مطالعه آزمایشی نشان داد که عصاره جینسنگ قرمز کرهای التهاب را کاهش میدهد و فعالیت آنتی اکسیدانی سلولهای پوست افراد مبتلا به اگزما را بهبود میبخشد.
یک مطالعه اثرات مصرف ۲ گرم عصاره جینسنگ قرمز کرهای را برای ۱۸ ورزشکار مرد جوان با مصرف سه بار در روز به مدت هفت روز بررسی کرد. سپس این مردان را پس از انجام تست ورزش، سطوح مشخصی از نشانگرهای التهابی را مورد آزمایش قرار دادند. این سطوح به طور قابل توجهی کمتر از گروه دارونما بود و تا ۷۲ ساعت پس از آزمایش ادامه داشت.
با این حال، باید توجه داشت که گروه دارونما، گیاه دارویی متفاوتی دریافت کردند، بنابراین این نتایج باید با کمی نمک گرفته شود و مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
در نهایت، یک مطالعه بزرگتر روی ۷۱ زن یائسه که روزانه ۳ گرم جینسینگ قرمز یا دارونما به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند، انجام شد. سپس فعالیت آنتی اکسیدانی و نشانگرهای استرس اکسیداتیو اندازه گیری شد. محققان به این نتیجه رسیدند که جینسینگ قرمز ممکن است با افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کند.
خلاصه نشان داده شده است که جینسینگ به کاهش نشانگرهای التهابی کمک میکند و به محافظت در برابر استرس اکسیداتیو کمک میکند.
بهبود عملکرد مغز با جینسینگ
جینسینگ میتواند به بهبود عملکردهای مغز مانند حافظه، رفتار و خلق و خوی کمک کند. برخی از مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان میدهد که اجزای موجود در جینسینگ، مانند جین سنوزیدها و ترکیب K، میتوانند از مغز در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کنند.
یک مطالعه روی ۳۰ فرد سالم که روزانه ۲۰۰ میلی گرم جینسینگ Panax به مدت چهار هفته مصرف میکردند، مورد بررسی قرار گرفت. در پایان مطالعه، آنها بهبودی در سلامت روان، عملکرد اجتماعی و خلق و خوی نشان دادند. با این حال، این فواید پس از ۸ هفته دیگر قابل توجه نبودند، و نشان میدهد که اثرات جینسینگ ممکن است با استفاده طولانی مدت کاهش یابد.
مطالعه دیگری از خواص جینسینگ برای مغز بررسی کردند که چگونه دوزهای منفرد ۲۰۰ یا ۴۰۰ میلی گرم جینسینگ Panax بر عملکرد ذهنی، خستگی ذهنی و سطح قند خون در ۳۰ فرد بزرگسال سالم قبل و بعد از یک تست ذهنی ۱۰ دقیقهای تأثیر میگذارد. دوز ۲۰۰ میلی گرم، در مقابل دوز ۴۰۰ میلی گرم، در بهبود عملکرد ذهنی و خستگی در طول آزمایش موثرتر بود.
ممکن است جینسینگ به جذب قند خون توسط سلولها کمک کند، که میتواند عملکرد را افزایش داده و خستگی ذهنی را کاهش دهد. با این حال مشخص نیست که چرا دوز پایینتر از دوز بالاتر موثرتر بود.
مطالعه سوم نشان داد که مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرم جینسینگ Panax به مدت هشت روز باعث بهبود آرامش و مهارتهای ریاضی میشود. علاوه بر این، مطالعات دیگر اثرات مثبتی بر عملکرد و رفتار مغز در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نشان دادند.
خلاصه نشان داده شده است که جینسینگ برای عملکردهای ذهنی، احساس آرامش و خلق و خوی هم در افراد سالم و هم در افراد
مبتلا به آلزایمر مفید است.
میتواند اختلال نعوظ را بهبود بخشد
اختلال نعوظ و افزایش میل جنسی از جمله خواص جینسینگ برای آقایان است. تحقیقات نشان داده است که جینسینگ ممکن است جایگزین مفیدی برای درمان اختلال نعوظ (ED) در مردان باشد. به نظر میرسد که ترکیبات موجود در آن ممکن است از استرس اکسیداتیو در رگهای خونی و بافتهای آلت تناسلی محافظت کرده و به بازیابی عملکرد طبیعی کمک کند. علاوه بر این، مطالعات نشان دادهاند که جینسینگ ممکن است تولید اکسید نیتریک را افزایش دهد، ترکیبی که آرامش عضلانی آلت تناسلی را بهبود میبخشد و گردش خون را افزایش میدهد.
یک مطالعه نشان داد که مردانی که با جینسینگ قرمز کرهای درمان شدهاند، ۶۰ درصد بهبودی در علائم ED داشتند، در مقایسه با ۳۰ درصد بهبودی که توسط دارویی که برای درمان ED استفاده میشود، بهبود یافت. علاوه بر این، مطالعه دیگری نشان داد که ۸۶ مرد مبتلا به ED پس از مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم عصاره جینسینگ به مدت ۸ هفته، بهبود قابل توجهی در عملکرد نعوظ و رضایت کلی داشتند.
با این حال، مطالعات بیشتری برای نتیجه گیری قطعی در مورد اثرات جینسینگ بر ED مورد نیاز است.
خلاصه جینسینگ ممکن است علائم اختلال نعوظ را با کاهش استرس اکسیداتیو در بافتها و افزایش جریان خون در عضلات آلت تناسلی بهبود بخشد.
خواص جینسینگ برای تقویت سیستم ایمنی
از دیگر خواص جینسینگ این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. برخی از مطالعاتی که اثرات آن بر سیستم ایمنی را بررسی میکنند، بر بیماران سرطانی که تحت عمل جراحی یا شیمی درمانی قرار میگیرند، متمرکز شده است. یک مطالعه بر روی ۳۹ نفر که پس از جراحی سرطان معده بهبود مییافتند، آنها را با روزانه ۵۴۰۰ میلی گرم جینسینگ به مدت دو سال تحت درمان قرار دادند. جالب توجه است، این افراد بهبود قابل توجهی در عملکرد ایمنی و عود کمتر علائم داشتند.
مطالعه دیگری اثر عصاره جینسنگ قرمز را بر نشانگرهای سیستم ایمنی در افراد مبتلا به سرطان معده پیشرفته که تحت شیمی درمانی پس از جراحی قرار میگیرند، بررسی کرد. پس از سه ماه، کسانی که عصاره جینسنگ قرمز مصرف کردند، نشانگرهای سیستم ایمنی بهتری نسبت به گروه کنترل یا دارونما داشتند. علاوه بر این، یک مطالعه نشان داد که افرادی که جینسینگ مصرف میکنند تا ۳۵ درصد شانس بیشتری برای زندگی بدون بیماری به مدت پنج سال پس از جراحی درمانی و تا ۳۸ درصد نرخ بقای بالاتری نسبت به افرادی که آن را مصرف نمیکنند، داشته باشند.
به نظر میرسد که خواص جینسینگ میتواند اثر واکسیناسیون را در برابر بیماریهایی مانند آنفولانزا نیز افزایش دهد.
خلاصه جینسینگ ممکن است سیستم ایمنی را در افراد مبتلا به سرطان تقویت کرده و حتی اثرات برخی واکسیناسیونها را افزایش دهد.
مقابله با سرطان
جینسینگ ممکن است در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطانها مفید باشد. نشان داده شده است که جین سنوزیدهای موجود در این گیاه به کاهش التهاب و محافظت آنتی اکسیدانی کمک میکند. چرخه سلولی فرآیندی است که طی آن سلولها به طور معمول رشد و تقسیم میشوند. جین سنوزیدها میتوانند با جلوگیری از تولید و رشد غیرطبیعی سلولی به این چرخه کمک کنند.
بعد از بررسی چندین مطالعه به این نتیجه رسیدند که افرادی که جینسینگ مصرف میکنند ممکن است ۱۶ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان باشند. علاوه بر این، یک مطالعه مشاهدهای نشان داد افرادی که جینسینگ مصرف میکنند نسبت به افرادی که آن را مصرف نمیکنند کمتر در معرض ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند سرطان لب، دهان، مری، معده، روده بزرگ، کبد و ریه هستند.
جینسینگ همچنین ممکن است به بهبود سلامت بیماران تحت شیمی درمانی، کاهش عوارض جانبی و افزایش اثر برخی از داروهای درمانی کمک کند.
خلاصه به نظر میرسد که جین سنوزیدهای موجود در جینسینگ التهاب را تنظیم میکند، محافظت آنتی اکسیدانی ایجاد میکند و سلامت سلولها را حفظ میکند، که میتواند به کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطانها کمک کند. با این وجود، تحقیقات بیشتری از خواص جینسینگ برای مقابله با سرطان مورد نیاز است.
افزایش انرژی و رفع خستگی
افزایش انرژی و رفع خستگی از دیگر خواص جینسینگ می باشد. نشان داده شده است که جینسینگ به مبارزه با خستگی و افزایش انرژی کمک میکند. مطالعات حیوانی مختلف برخی از اجزای موجود در جینسینگ مانند پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها را با استرس اکسیداتیو کمتر و تولید انرژی بالاتر در سلولها مرتبط دانستهاند که میتواند به مبارزه با خستگی کمک کند.
یک مطالعه چهار هفتهای اثرات دادن ۱ یا ۲ گرم جینسینگ Panax یا دارونما را به ۹۰ فرد مبتلا به خستگی مزمن بررسی کرد.
کسانی که جینسینگ Panax دریافت کردند، نسبت به کسانی که دارونما مصرف کردند، خستگی جسمی و ذهنی کمتر و همچنین کاهش استرس اکسیداتیو را تجربه کردند.
مطالعه دیگری به ۳۶۴ بازماندگان سرطان که دچار خستگی بودند، ۲۰۰۰ میلی گرم جینسینگ آمریکایی یا دارونما دادند. پس از هشت هفته، افرادی که در گروه جینسینگ قرار گرفتند، نسبت به گروه دارونما، به طور قابل توجهی سطوح خستگی کمتری داشتند.
علاوه بر این، بررسی بیش از ۱۵۵ مطالعه نشان داد که مکملهای جینسینگ نه تنها ممکن است به کاهش خستگی کمک کند، بلکه باعث افزایش فعالیت بدنی نیز میشود.
خلاصه جینسینگ ممکن است با کاهش آسیب اکسیداتیو و افزایش تولید انرژی در سلولها به مبارزه با خستگی و افزایش فعالیت بدنی کمک کند.
کاهش قند خون
یکی دیگر از خواص جینسینگ کاهش قند خون می باشد، به نظر میرسد جینسینگ در کنترل گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابت و بدون دیابت مفید است. نشان داده شده است که جینسینگ آمریکایی و آسیایی عملکرد سلولهای پانکراس را بهبود میبخشد، تولید انسولین را افزایش میدهد و جذب قند خون را در بافتها افزایش میدهد.
علاوه بر این، مطالعات نشان میدهد که عصارههای جینسینگ با ارائه محافظت آنتیاکسیدانی که باعث کاهش رادیکالهای آزاد در سلولهای افراد مبتلا به دیابت میشود، کمک میکند. یک مطالعه اثرات ۶ گرم جینسینگ قرمز کره ای، همراه با دارو یا رژیم غذایی معمول ضد دیابت را در ۱۹ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ ارزیابی کرد.
جالب اینجاست که آنها توانستند در طول مطالعه ۱۲ هفتهای قند خون خود را کنترل کنند. آنها همچنین ۱۱ درصد کاهش در سطح قند خون، ۳۸ درصد کاهش در انسولین ناشتا و ۳۳ درصد افزایش حساسیت به انسولین داشتند.
مطالعه دیگری نشان داد که جینسینگ آمریکایی پس از انجام آزمایش نوشیدنی شیرین به بهبود سطح قند خون در ۱۰ فرد سالم کمک کرد. به نظر میرسد جینسینگ قرمز تخمیر شده حتی میتواند در کنترل قند خون موثرتر باشد. جینسینگ تخمیر شده با کمک باکتریهای زنده تولید میشود که جینسنوزیدها را به شکلی آسانتر و قویتر تبدیل میکنند.
در واقع، یک مطالعه نشان داد که مصرف ۲.۷ گرم جینسینگ قرمز تخمیر شده روزانه در کاهش قند خون و افزایش سطح انسولین بعد از یک وعده غذایی آزمایشی در مقایسه با دارونما موثر است.
خلاصه جینسینگ، به ویژه جینسنگ قرمز تخمیر شده، ممکن است به افزایش تولید انسولین، افزایش جذب قند خون در سلولها و محافظت آنتیاکسیدانی کمک کند.
به راحتی به رژیم غذایی خود اضافه کنید
ریشه جینسینگ را میتوان به روشهای مختلفی مصرف کرد. میتوانید آن را به صورت خام مصرف کنید یا میتوانید آن را کمی بخارپز کنید تا نرم شود. همچنین میتوان آن را در آب دم کرد و چای درست کرد. برای این کار کافی است آب داغ را به جینسینگ تازه برش داده شده اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه دم بکشد. جینسینگ را میتوان به دستور العملهای مختلفی مانند سوپ و سرخ کردنی نیز اضافه کرد. و عصاره را میتوان به صورت پودر، قرص، کپسول و روغن یافت.
اینکه چقدر باید مصرف کنید بستگی به شرایطی دارد که میخواهید بهبود ببخشید. به طور کلی، دوزهای روزانه ۱-۲ گرم ریشه جینسینگ خام یا ۲۰۰-۴۰۰ میلی گرم عصاره پیشنهاد میشود. بهتر است با دوزهای کمتر شروع کنید و به مرور زمان افزایش دهید. به دنبال یک عصاره استاندارد جینسینگ باشید که حاوی ۲ تا ۳ درصد جین سنوزید کل باشد و آن را قبل از غذا مصرف کنید تا جذب آن را افزایش داده و از فواید کامل آن بهرهمند شوید.
خلاصه جینسینگ را میتوان به صورت خام خورد، چای درست کرد یا به غذاهای مختلف اضافه کرد. همچنین میتوان آن را به صورت پودر، کپسول یا روغن مصرف کرد و از خواص جینسینگ استفاده کرد.
عوارض جینسینگ
به غیر از خواص جنسینگ، این گیاه عوارضی هم دارد. طبق تحقیقات، به نظر میرسد جینسینگ بیخطر است و نباید عوارض جانبی جدی ایجاد کند. با این حال، افرادی که از داروهای دیابت استفاده میکنند باید هنگام استفاده از جینسینگ سطح قند خون خود را به دقت کنترل کنند تا مطمئن شوند که این سطوح خیلی پایین نمیآیند.
علاوه بر این، جینسینگ ممکن است اثربخشی داروهای ضد انعقاد را کاهش دهد. به این دلایل، قبل از مصرف مکمل با پزشک خود صحبت کنید. توجه داشته باشید که به دلیلعدم انجام مطالعات ایمنی، مصرف جینسینگ برای کودکان یا زنان باردار یا شیرده توصیه نمیشود.
در نهایت، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد استفاده طولانی مدت از جینسینگ میتواند اثربخشی آن را در بدن کاهش دهد.
برای به حداکثر رساندن فواید آن، باید جینسینگ را در چرخههای ۲ تا ۳ هفتهای با یک یا دو هفته استراحت مصرف کنید.
افرادی که مبتلا به فشار خون خیلی بالا هستند به طوری که روزانه چندین قرص آتنولول یا وارفارین و یا آسپرین مصرف مینمایند و یا افرادی که مبتلا به بیماریهای قلبی خیلی جدی هستند یا افرادی که مبتلا به شیزوفرنی حاد میباشند و یا افرادی که دیابت از نوع اول دارند (چون ممکن است افت قند برایشان ایجاد نماید) یا افرادی که به جهت ابتلا به بیخوابی قرصهای اعصاب خیلی قوی مصرف میکنند و بانوان باردار و شیرده (به جهت وجود استروژن در جین سینگ) بهتر است در حین مصرف این گیاه دارویی هیچ نوع ماده محرکی از قبیل قهوه، چای پررنگ و نوشابههای سیاه استفاده نکنند.
خلاصه در حالی که به نظر میرسد جینسینگ بیخطر است، افرادی که از داروهای خاصی استفاده میکنند باید به تداخلات دارویی احتمالی توجه کنند.
نحوه مصرف جینسینگ
بعد از آشنایی شما با خواص جینسینگ، در این قسمت نحوه مصرف جینسینگ را برای شما آماده کرده ایم. از ریشه جینسینگ هم به صورت خرد کردن و پودر کردن همراه با آب میوه یا شیر و یا مواد مغذی دیگر مصرف میگردد و هم به صورت دم کرده چای آن که در این روش بهتر است مقدار ۲ تا ۴ گرم از ریشه را به همراه ۲ لیوان آب جوش داخل قوری ریخت و برای مدت ۴۵ تا ۵۰ دقیقه بر روی حرارت خیلی ملایم کتری قرار داد، سپس لعاب آن را در دو وعده یا سه وعده در طول روز به صورت ولرم میل کرد.
خرید دمنوش جینسینگ نیوشا
دمنوش جینسینگ نیوشا را می توانید از فروشگاه ما تهیه کنید و از خواص جینسینگ بهره مند شوید. همچنین میتوانید با مشاهده کاتالوگ محصولات نیوشا و گواهی نامهها و مجوزهای نیوشا با خیال راحت اقدام به خرید دمنوش نیوشا کنید.
سخن پایانی
در این پست شما رو با خواص جینسینگ آشنا کردیم، جینسینگ یک مکمل گیاهی است که قرنها در طب چینی استفاده میشود. معمولاً به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن مورد توجه قرار میگیرد. همچنین میتواند به تنظیم سطح قند خون کمک کند و برای برخی از سرطانها فواید داشته باشد. علاوه بر این، جینسینگ ممکن است سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، عملکرد مغز را تقویت کند، با خستگی مبارزه کند و علائم اختلال نعوظ را بهبود بخشد.
جینسینگ را میتوان به صورت خام یا بخارپز مصرف کرد. همچنین میتوان آن را به راحتی از طریق عصاره، کپسول یا پودر آن به رژیم غذایی خود اضافه کرد. اگر بخواهید شرایط خاصی را بهبود ببخشید یا به سادگی سلامت خود را تقویت کنید، خواص جینسینگ قطعا ارزش امتحان کردن این گیاه بی نظیر را دارد.